آرامش از دیدگاه قرآن

 بشر، به طور طبیعی در طول زندگی در این جهان با نگرانی ها و اضطراب های بسیاری رو در رو بوده و همواره برای فایق آمدن بر آن ها و از میان بردن عوامل پیدایش آن ها کوشیده است. یکی از اهداف پیداش مجموعه بزرگ اختراعات و اکتشافات بشر، خانواده، قبیله، دولت و دیگر سازمان های اجتماعی، دین، مذهب، هنر، آداب و رسوم و حتی گاه جنگ ها، دست یابی بشر به آرامش و آسایش در زندگی بوده است. اندیشه های بشری و مکاتب و آیین های گوناگونی نیز در این جهت به ظهور رسیده اند. در این میان، ادیان جهانی و آیین های بومی نیز وصول به آرامش روح و روان را یکی از مهم ترین اهداف خویش قرار داده اند.

رابطه تقوا و هدایت در قرآن

تقوا از ماده وقی به معنی خودنگهداری است، اینکه انسان در یک حالی باشد که بتواند خود را نگهداری کند. تقوای الهی نگهداری خود است از آنچه که بد است، برای خدا. قرآن می گوید اگر متقی واقعی باشید دو اثر دارد. یکی اینکه گشایش در کار به وجود می آید در اثر تأثیر معنوی آن. خاصیت دوم تقوا این است که بر روشن بینی می افزاید. ابتدا به نظر مشکل می آید، روشن بینی چه ارتباطی دارد به تقوا؟! بستگی دارد به مغز و کار آن. تقوا چه تأثیری دارد در بینش؟ ولی این اشتباه است. اگر انسان متقی باشد، روشن بین تر است. زیرا تقوا صفای روح می آورد؛ تقوا آن تیرگیهایی را که باعث می شود انسان از روشن بینی هایی که مخصوص خود اوست استفاده نکند، از بین می برد. رعایت تقوا باعث می شود که انسان در دنیا روشن بینی پیدا کند، چون تقوا انسان را روشن می کند. 

آشنایی با قرآن

بسم الله الرحمن الرحیم

آشنایی با قرآن

 قرآن کریم بزرگترین اعجاز نازل شده است که انسانها را نجات دهد . چه زیباست توصیف خانم فاطمه زهرا (س) که می فرمایند : قرآن کریم اعجازی است که سیر در زمان را برای تلاوت کننده خود بوجود می آورد او میخواند و مرتباً به زمانها می­رود و برمی­گردد ولی درکش برایش سخت است چون به زمان رسالت رسولان می­رود و گاه در عذاب قوم آنان با آن قوم می میرد و زندگیش با انتخاب باطل با آن قوم پیوند می­خورد و درکش برایش ممکن نمی­شود . آنان را سرزنش می­کند و

بررسی مکتب سیاسی فاشیسم

مقدمه

فاشیسم یکی از بحث انگیزترین اصطلاحات سیاسی تاریخ جدید است.

فاشیسم نام نهضت یا حرکتى است که نخستین بار به وسیله موسولینی دیکتاتور ایتالیا در سالهاى 1922 تا 1943 در آن کشور به وجود آمد و جریانهاى مشابهى مانند نازیسم در آلمان و فلانژیسم در اسپانیا به دنبال آن در همین خط سیر فکرى به وجودآمدند.
فاشیسم از کلمه گرفته شده و آن علامتى است به شکل تبر که بر روى پرچم‏هاى فرمانروایان قدیم رومى نقش بسته و سمبل قدرت آنها بود. فاشیسم پیش از اینکه یک فلسفه یا ایدئولوژى سیاسى باشد، یک روش حکومت است که بر سه اصل حکومت فردى، قدرت و حاکمیت دولت و ناسیونالیسم افراطى استوار است. در حکومت‏هاى فاشیستى فردى که در رأس حکومت قرار مى‏گیرد ما فوق قانون است. در حکومت هاى فاشیستى سازمان دولت با تکیه بر قدرت نظامى و گروه هاى فشار سیاسى و وسائل تبلیغاتى که در اختیار دولت است آزادی هاى فردى را محدود مى‏سازد و هرگونه حرکت مخالفى را سرکوب مى‏کند،

عدل الهی از منظر متفکر شهید مطهری

 

مقدمه

 عدالت از مفاهیم بنیادین دینی بوده که همه ادیان الهی با هدف تحقق این اصل از سوی خدای متعال بواسطه انبیاء نازل گشته اند. مهمترین دغدغه پیام آوران الهی بعد از شناخت خدا و نزدیک کردن انسان به او، ایجاد و بسط عدالت بوده است. دین اسلام نیز به عنوان خاتم ادیان، تحقق عدالت را در سر لوحه اهداف خود قرار داده است. در این راستا باید خاطر نشان کرد که وجود 29 آیه از قرآن در باب عدالت، شاهدی بر اهتمام اسلام بر این اصل می باشد. لذا اهمیت این موضوع ما را بر آن داشت تا به بررسی مفهوم عدالت در اندیشه شهید مطهری بپردازیم.

به طور کلی حقیقت دینی مایه مرکزی اندیشه شهید مطهری بوده و در ساختار اندیشه او، مفهوم عدالت در خدمت پویایی و پاسداری از دین در برابر شبهاتی بود که مکتبها و جهان بینی ها آن را مطرح میکردند. بدین خاطر است که مضمون عدالت، حجم عمده ای از نوشتارها و سخنرانی های او را به خود اختصاص داده است.

تقریر عدالت نزد شهید مطهری، برداشت عالمانه از دین بوده و عدالت مورد تاکید ایشان، ناشی از درد دین میباشد. لذا او ناهنجاری های اجتماعی، آشفتگی روحی و جنایات اخلاقی و حتی عقده ها و جنایات را از عدم عدالت در جامعه دانسته و مانند فیلسوفانی همچون ارسطو و افلاطون که در فلسفه سیاسی خود در پی بهترین و عادلانه ترین نظام حکومت بودند، ایشان نیز به پیروی از اندیشه و عمل حضرت علی (ع)، عدالت را مبنای سیاست و فلسفه اجتماعی اسلام دانسته و آنرا ناموس بزرگ اسلام تلقی میکردند.

عدل الهی

عدل در لغت و اصطلاح 
در فرهنگ‎های لغت عربی برای عدل معانی یا کاربردهایی ذکر شده است که مهمترین آنها عبارتند از: تعادل و تناسب، تساوی و برابری، اعتدال یا رعایت حد وسط در امور، استوا و استقامت.[1] می‎توان گفت: جامع معانی یا کاربردهای یاد شده این است که هر چیزی در جایگاه متناسب خود قرار گیرد به گونه‎ای که سهم مناسب و شایسته خود را از هستی و کمالات آن دریافت کند و به حق و سهم دیگران تجاوز نکند. بنابراین می‎توان گفت: سخن امام علی ـ علیه السلام ـ که در تعریف عدل فرموده است: «العدل یضع الأمور مواضعها»[2] دقیق‎ترین تعبیر در این باره است. عبارت: «وضع کل شیء فی موضعه و اعطاء کل ذی حق حقه» نیز که فلاسفه در تعریف عدل به کار برده‎اند،[3] بیانگر معنای یاد شده است. 

رسالت قرآن کریم

بهترین معرّف برای شرح اوصاف قرآن کریم همانا خود قرآن مجید است و اگر در سخنان عترت طاهره ـ علیهم السلام ـ توصیف قرآن مشاهده می‌شود باز به استناد خود قرآن حکیم است، لیکن بهره‌برداری از آن به عهده همتای وی یعنی ثقل اصغر می‌باشد که به نوبه خود، قرآن ناطق‌اند، و در هیچ مرحله از مراحل کمال هستی از قرآن جدا نبوده و قرآن نیز در هیچ مقام از مقام‌های وجودی از آنان جدا نخواهد بود، و اگر کمالی در قرآن باشد که عترت طاهره ـ علیهم السلام ـ فاقد آن باشد، یا کمالی در عترت طاهره ـ علیهم السلام ـ باشد که قرآن حاوی آن نباشد، اشکال جدایی این دو وزنه‌ی وزین از هم لازم می آید که روایت متواتر نبی اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ آن را برای همیشه مردود می‌داند. 

نگاهی به نظام الگوی مصرف از منظر قرآن و سنت اهل بیت و طهارت (ع)

مقدمه :

شاید اگر بخواهیم به هدف اصلی و اساسی انقلاب جهانی از آدم(ع) تا خاتم(ص) تا عصر حاضر برسیم و اهداف آموزه های وحیانی را در طول تاریخ بشریت تحقق بخشیم و تمدن اسلامی را چنان که فلسفه دین و حکمت آفرینش است در زمین مستقر سازیم و امکان رشد و تعالی و تکامل برای همه بشریت فراهم آوریم، می بایست به الگوهای مصرف به عنوان یکی از مولفه های اصلی تمدن سازی توجه کنیم. از این رو بخش عمده ای از آموزه های وحیانی قرآن و اسلام، بیان اصول و مطالبی است که به حوزه اقتصاد و چگونگی مدیریت آن باز می گردد.

اگر رهبر معظم انقلاب چندین سال پیش فرمان بسیج عمومی برای تمدن سازی می دهد و هر سال براساس آن راهبرد اساسی و اصلی در نامگذاری سال ها برای مدیریت کشوری، نامی خاص برمی گزیند، همه این نامگذاری ها در راستای دستیابی به تمدن جهانی اسلامی است که آرمان همه بشریت در طول تاریخ و فلسفه و حکمت حرکت ها و قیام های همه پیامبران و امامان(ع) بوده است.

درآمدی بر اسلام و آینده‌پژوهی

چکیده

پیش‌بینی آینده یکی از دغدغه‌های همیشگی بشر بوده است. امروزه با پیشرفت دانش، ترکیب علوم گوناگون این امکان را به بشر داده است که با استفاده از دانش، مسیر زندگی آینده را طراحی کند. شریعت مقدّس اسلام با بهره‌مندی از منابع غنی، می‌تواند شیوه‌ها و منابع آینده‌‌پژوهی را غنا ببخشد. دانشمندان مسلمان با تأمّل در موضوعات مرتبط با آینده‌پژوهی، مانند زندگی جاودان اخروی، عصر ظهور، قضا و قدر، و پیش‌بینی‌های بیان شده در روایات دینی، فصل جدیدی در این دانش ایجاد کرده‌اند.

   تبیین آیندة انسان در امتداد زندگی جاودان اخری، از تفاوت‌های اساسی بین آینده‌‌پژوهی اسلامی با آینده‌پژوهی‌های متداول است. تبیین تفاوت‌های آینده‌پژوهی طراحی شده به وسیلة بشر، با آیندة قطعی وعده داده شدة عصر ظهور از مهم‌ترین تلاش‌های علمی دانشمندان این حوزه است. تعمیق تفکر آینده‌پژوهی نیازمند تبیین رابطه با موضوع «قضا و قدر» است؛ به گونه‌ای که انسان نقش خود را در تدوین قضا و قدر الهی بداند. همچنین یکی از مسائل مطرح در منابع اسلامی، روایات معتبری است که بخشی از آینده را برای بشر پیش‌بینی کرده است. این روایات سختی پیش‌بینی آینده را از دوش بشر برداشته، اما اقدام‌ها و طرح‌ریزی برای آینده را بر دوش او نهاده است. آمادگی حوزه‌های علمیه برای تأمّل در این عرصه‌، بستر مناسبی برای تحوّلات در پیش رو فراهم خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها: آینده، آینده‌پژوهی، ظهور، قضا و قدر، زندگی جاودان، پیش‌بینی.

 

جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در قرآن و سنت

چکیده

آیات فراوانی در قرآن کریم مشاهده می‌شود که مسلمانان را به امر به معروف و نهی از منکر دعوت می‌نماید. گرچه آیات وارده درباره‌ی این موضوع فراوان است اما با اندکی درنگ در آیات شریفه متوجه می‌شویم که خداوند تعالی در تشریع و بیان این امر روش خاصی دارد.

به طور کلی سه محور در نحوه‌ی بیان و تشریع این فریضه در قرآن کریم به چشم می‌خورد:

محور اول: اشاره و ترغیب مخاطب به امر به معروف و نهی از منکر؛ محور دوم: هشدار و تنبیه مخاطب نسبت به عقوبت ترک این فریضه؛ محور سوم: الزام مکلفین به آن و محور چهارم: قرار دادن وصف لازم برای این عمل.

شاید وجود چنین سلسله مراتبی در تشریع امر به معروف و نهی از منکر، اهمیت و جایگاه آن و مهم‌تر از همه صعوبت و دشواری انجام آن باشد؛ لذا ابتدا خداوند عالم انسان‌ها را آماده‌ی قبول آن نموده و سپس آن را بر مکلفین واجب نموده است.

با مراجعه به دیدگاه‌های مفسرین پیرامون آیات ناظر به امر به معروف و نهی از منکر مشاهده می‌کنیم که درباره‌ی وجوب عینی و کفایی بودن این فریضه بین مفسرین اختلاف‌نظر وجود دارد؛ اما این مسأله از اهمیت آن نمی‌کاهد، زیرا ما چه قائل به وجوب عینی آن باشیم و چه وجوب کفایی، این فریضه بر همه‌ی امت واجب بوده و طبق مفاد آیات شریفه همواره باید گروهی از میان جامعه‌ی اسلامی که واجد شرایط خاص و مجهز به ویژگی‌های معینی بوده نسبت به انجام این وظیفه‌ی خطیر قیام نمایند.

هم‌چنین اخبار و روایات فراوانی در منابع روایی وجود دارد که شامل تأکیدات شدید و عبارات صریح در این‌باره است. با بررسی روایات می‌توان اخبار وارده را در خصوص موضوع امر به معروف و نهی از منکر به سه دسته تقسیم نمود:

دسته‌ی اول: اخباری که دلالت بر اصل وجوب امر به معروف و نهی از منکر به شکل مؤکد دارند؛ دسته‌ی دوم: اخباری که دلالت بر اهمیت این فریضه نسبت به دیگر فرایض الهی دارند و دسته‌ی سوم: اخباری که شامل تحذیر ترک و بیان عواقب ترک این فریضه می‌باشند.

 

واژگان کلیدی: امر به معروف و نهی از منکر، قرآن، سنت

keywords: enjoin the good, forbid of wrong, quran, tradition